W lutym br. Nadleśnictwo Myszyniec wspólnie z Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Warszawie wykonało działania ochronne wpływające na poprawę warunków siedliskowych populacji cietrzewia bytującej na terenie rezerwatu przyrody „Torfowisko Karaska”. Obecnie to jedyna znana nam populacja cietrzewia na Mazowszu.

Cietrzew (Lyrurus tetrix) preferuje środowisko zróżnicowane krajobrazowo, gdzie występują różnej wielkości tereny otwarte, częściowo zakrzewione, luźno zadrzewione oraz leśne na różnych etapach rozwoju.

Tereny otwarte, tj. torfowiska, wrzosowiska, zręby, ekstensywnie użytkowane łąki, służą mu jako tokowiska, a sąsiadujące z nimi luźne drzewostany wykorzystywane są jako lęgowiska i noclegowiska.

Utrzymanie takiej struktury krajobrazu wymaga czynnego udziału człowieka.

W rezerwacie przyrody „Torfowisko Karaska” od lat prowadzone są zabiegi ochronne przeciwdziałające zarastaniu torfowiska i występujących tam łąk. Służą one utrzymaniu cennych siedlisk przyrodniczych, a jednocześnie kształtują właściwy biotop cietrzewia. Ostatnie tego typu działania miały miejsce jesienią 2019 r.. Wówczas na pow. 12 ha usunięto zakrzaczenie brzozowe porastające fragment torfowiska wysokiego.

W lutym br. działania ochronne  wykonywano w strefie ekotonowej (przejściowej) ukształtowanej w drzewostanie brzozowym przylegającym do terenów otwartych rezerwatu. Polegały one na wycince podrostów brzozy i osiki zarastających dno ekotonu. Ze względów przeciwpożarowych, uzyskaną biomasę usunięto poza teren rezerwatu. Zabiegiem objęto powierzchnię 6 ha.

Tak przygotowana powierzchnia jest atrakcyjna dla cietrzewia, który większą część życia spędza na ziemi. Posłuży mu jako żerowisko i miejsce odpoczynku. Źródłem jego pokarmu będą m.in. pączki drzew i kwiatostany brzóz. Pozostawione na powierzchni konary, zwalone pnie i niewielkie stosy gałęzi zapewnią cietrzewiom schronienie przed drapieżnikami. Cietrzew jest gatunkiem wysokiego ryzyka, silnie zagrożonym wyginięciem. Na obecny stan jego populacji wpływają w szczególności: zmiana sposobu użytkowania terenów rolnych, wzrost drapieżnictwa ze strony ssaków, tj. lis, kuna, jenot, norka amerykańska, a także niekorzystne zmiany klimatu, wiążące się z coraz częściej występującymi ochłodzeniami późnowiosennymi, wpływającymi na utratę lęgów.

Przebieg działań bezpośrednio koordynowali pracownicy Nadleśnictwa Myszyniec. Dbali o to, by „porządki” zaprowadzone w ostoi cietrzewia, przypadły do gustu wymagającego, lecz jakże ważnego lokatora.

Leśnicy od lat realizują projekty z zakresu czynnej ochrony cietrzewia. Podejmowane działania przyczyniają się do zahamowania niekorzystnego trendu spadku liczebności tego gatunku na terenie kraju. 

Działania ochronne zrealizowano zgodnie z planem ochrony ustanowionym dla rezerwatu w 2018 r. Zarządzeniem Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie.  

Przedsięwzięcie było finansowane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.